อัปเดตมาตรฐานแสงสว่าง (Lux Output Level) 2568 รู้ก่อนสร้างอาคาร

July 29, 2025

ใช้เวลาอ่าน 4 นาที

อัปเดตมาตรฐานแสงสว่าง (Lux Output Level) 2568 รู้ก่อนสร้างอาคาร

โพสใน

 

มาตรฐานแสงสว่างเป็นประเด็นสำคัญของงานออกแบบและก่อสร้าง เพราะกฎหมายกำหนดค่าลักซ์ที่ต้องปฏิบัติตามอย่างละเอียดขึ้น เพื่อให้สอดคล้องกับลักษณะการใช้งานจริงในแต่ละพื้นที่ ตั้งแต่โถงทางเดิน ไปจนถึงโซนการผลิตในโรงงาน ใครที่กำลังวางแผนรีโนเวทออฟฟิศ หรือสร้างอาคารใหม่ ต้องเข้าใจเรื่องนี้ให้ชัดก่อนเริ่มงาน เพื่อให้ทุกขั้นตอนเดินไปได้อย่างถูกต้องตามมาตรฐานแสงสว่าง

ค่าแสงสว่าง หรือความเข้มของแสงสว่าง (Lux) คืออะไร

ค่าแสงสว่าง หรือ Lux คือหน่วยวัดความเข้มของแสงที่ตกกระทบพื้นที่หนึ่งตารางเมตร หน่วยนี้ใช้ตรวจสอบว่าแสงในพื้นที่เพียงพอต่อการใช้งานหรือไม่ ทั้งด้านความปลอดภัย การมองเห็น และสุขภาพสายตา ปัจจุบันมาตรฐานแสงสว่างอ้างอิงตามข้อกำหนดของกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เพื่อให้สถานประกอบการจัดแสงในพื้นที่ให้เหมาะสมกับลักษณะงานที่เกิดขึ้นจริง

มาตรฐานความเข้มของแสงสว่างในสถานประกอบกิจการ

มาตรฐานความเข้มของแสงสว่างในสถานประกอบกิจการ

กฎหมายได้กำหนดค่ามาตรฐานแสงสว่างขั้นต่ำไว้สำหรับแต่ละพื้นที่ เพื่อความปลอดภัยของพนักงาน โดยสามารถแบ่งออกตามลักษณะการใช้งานของพื้นที่ได้ดังนี้

ค่ามาตรฐานความเข้มของแสงสว่าง ณ บริเวณพื้นที่ทั่วไปและบริเวณการผลิตภายในสถานประกอบกิจการ

ประเภทพื้นที่/ลักษณะงานค่าเฉลี่ยความเข้มของแสงสว่าง (lux)
บริเวณพื้นที่ทั่วไปที่มีการสัญจรของบุคคลและ/หรือ ยานพาหนะในภาวะปกติ
ทางออกฉุกเฉิน, เส้นทางหนีไฟ, บันไดทางฉุกเฉิน10
ลานจอดรถ, ทางเดิน, บันได50
ประตูทางเข้าใหญ่ของสถานประกอบกิจการ50
ทางเดินทางเข้าห้องโถง100
ลิฟท์100
บริเวณพื้นที่ใช้ประโยชน์ทั่วไป
ห้องพักฟื้นสำหรับการปฐมพยาบาล, ห้องพักผ่อน50
ป้อมยาม100
ห้องสุขา, ห้องอาบนํ้า, ห้องลอบบี้หรือบริเวณต้อนรับ100
โรงอาหาร, ห้องตรวจรักษา300
บริเวณพื้นที่ใช้ประโยชน์ในสำนักงาน
ห้องสำนักงาน, ห้องบรรยาย, ห้องคอมพิวเตอร์, ห้องประชุม, บริเวณโต๊ะประชาสัมพันธ์, หรือติดต่อลูกค้า300
บริเวณพื้นที่ใช้ประโยชน์ในกระบวนการผลิตหรือการ ปฏิบัติงาน
ห้องเก็บวัตถุดิบ, บริเวณห้องอบ, โรงซักรีด100
จุด/ลานขนถ่ายสินค้า, คลังสินค้า, โกดังเก็บของ, ห้องควบคุม, ห้องสวิตซ์200
การเตรียมวัตถุดิบ, บริเวณพื้นที่บรรจุภัณฑ์, บริเวณการก่อสร้าง, การขุดเจาะ การขุดดิน,300

 

ค่ามาตรฐานแสงสว่างบริเวณที่ลูกจ้างต้องทำงาน โดยใช้สายตามองเฉพาะจุด หรือต้องใช้สายตาอยู่กับที่ในการทำงาน

ประเภทพื้นที่/ลักษณะงานค่าเฉลี่ยความเข้มของแสงสว่าง (lux)
งานที่ชิ้นงานมีขนาดใหญ่ สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน
งานหยาบที่ทำที่โต๊ะ หรือเครื่องจักร, การตรวจงานหยาบด้วยสายตา, การประกอบ200 – 300
งานที่ชิ้นงานมีขนาดปานกกลาง สามารถมองเห็นได้
การทำงานไม้ที่ชิ้นงานมีขนาดปานกลาง,

งานบรรจุนํ้าลงขวดหรือกระป๋อง, งานเจาะรู
ทากาว หรือเย็บเล่มหนังสือ

300 – 400
งานที่ชิ้นงานมีขนาดปานกลางหรือเล็ก สามารถมองเห็นได้แต่ไม่ชัดเจน
งานประจำในสำนักงาน เช่น งานเขียน,
งานออกแบบและเขียนแบบ โดยใช้คอมพิวเตอร์, การทำงานไม้อย่างละเอียดบนโต๊ะหรือที่เครื่องจักร
400 – 500
งานที่ชิ้นงานมีขนาดปานกลางหรือเล็ก สามารถมองเห็นได้แต่ไม่ชัดเจน
และต้องใช้สายตาในการทำงานค่อนข้างมาก
งานระบายสี, พ่นสีหรือขัดตกแต่งละเอียด, งานพิสูจน์อักษร, งานตรวจสอบขั้นสุดท้ายในโรงผลิตรถยนต์500 – 600
งานออกแบบและเขียนแบบ โดยไม่ใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์, การคัดเกรดนํ้าตาล600 – 700
งานที่ชิ้นงานมีขนาดเล็ก สามารถมองเห็นได้แต่ไม่ชัดเจน ต้องใช้สายตาในการทำงานมาก
การระบายสี พ่นสี และตกแต่งชิ้นงานที่ต้องการความละเอียดมาก700 – 800
งานที่ชิ้นงานมีขนาดเล็ก สามารถมองเห็นได้แต่ไม่ชัดเจน
ต้องใช้สายตาในการทำงานมากและใช้เวลาในการทำงาน
การตรวจสอบ การตัดเย็บเสื้อผ้าด้วยมือ, การตรวจสอบสิ่งถัก หรือเสื้อผ้าที่มีสีอ่อนขั้นสุดท้ายด้วยมือ, การร้อยตะกร้อ800 – 1,200
งานที่ชิ้นงานมีขนาดเล็กมาก ไม่สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน
ต้องใช้สายตาเพ่งในการทำงานมาก และใช้เวลาในการทำงานระยะเวลานาน
งานตรวจสอบชิ้นส่วนที่มีขนาดเล็ก, งานซ่อมแซม สิ่งทอ, สิ่งถักที่มีสีเข้มด้วยมือ1,200 – 1,600
งานที่ชิ้นงานมีขนาดเล็กมากเป็นพิเศษ ไม่สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน ต้องใช้สายตาเพ่งในการทำงานมากหรือใช้ทักษะและความชำนาญสูง และใช้เวลาในการทำงานระยะเวลานาน
งานตรวจสอบชิ้นงานที่มีขนาดเล็กมากเป็นพิเศษ, การเจียระไนเพชร พลอย, งานทางการแพทย์ เช่น งานทันตกรรม ห้องผ่าตัด2,400 หรือมากกว่า

 

ค่ามาตรฐานแสงสว่างบริเวณที่ให้ลูกจ้างคนใดคนหนึ่งทำงาน โดยสายตามองเฉพาะจุดในการปฏิบัติงาน

สำหรับงานที่ต้องใช้สายตาเพ่งมองในจุดเฉพาะ มาตรฐานแสงสว่างจะต้องคำนึงถึงบริเวณโดยรอบด้วย

พื้นที่ 1 พื้นที่ 2 พื้นที่ 3
1,000 – 2,000300200
มากกว่า 2,000 – 5,000600300
มากกว่า 5,000 – 10,0001,000400
มากกว่า 10,0002,000600

 

  • พื้นที่ 1 หมายถึง จุดที่ให้ลูกจ้างทำงานโดยใช้สายตามองเฉพาะจุดในการปฏิบัติงาน
  • พื้นที่ 2 หมายถึง บริเวณถัดจากที่ที่ให้ลูกจ้างคนใดคนหนึ่งทำงานในรัศมีที่ลูกจ้างเอื้อมมือถึง
  • พื้นที่ 3 หมายถึง บริเวณโดยรอบที่ติดพื้นที่ 2 ที่มีการปฏิบัติงานของลูกจ้างคนใดคนหนึ่ง

มาตรฐานความเข้มของแสงสว่างสำคัญอย่างไร

มาตรฐานความเข้มของแสงสว่างสำคัญอย่างไร

มาตรฐานแสงสว่างมีความสำคัญในหลายมิติ ทั้งด้านสุขภาพ ความปลอดภัย และการปฏิบัติตามกฎหมาย

  • ด้านสุขภาพของผู้ปฏิบัติงาน แสงสว่างที่เหมาะสมจะช่วยรักษาสุขภาพสายตาของพนักงานในระยะยาว ลดอาการตาล้าหรือปวดศีรษะ และยังส่งผลให้การทำงานมีคุณภาพดีขึ้น
  • ด้านความปลอดภัยในการทำงาน มาตรฐานแสงสว่างที่เหมาะสมจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ได้ชัดเจน ลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากการมองเห็นไม่ชัด โดยเฉพาะในงานที่ต้องใช้เครื่องจักรหรือเครื่องมือที่มีความเสี่ยง
  • ด้านการปฏิบัติตามกฎหมาย นายจ้างมีหน้าที่ตามกฎหมายที่จะต้องจัดให้มีระบบแสงสว่างที่เป็นไปตามมาตรฐานแสงสว่างที่กำหนด การไม่ปฏิบัติตามอาจส่งผลให้ถูกดำเนินคดีตามกฎหมาย

เครื่องมือวัดค่าแสงสว่าง หรือความเข้มของแสงสว่าง

การวัดความเข้มของแสงสว่างในพื้นที่ใช้เครื่องมือที่เรียกว่า ลักซ์มิเตอร์ (Lux Meter) อุปกรณ์นี้จะตรวจจับแสงที่ตกกระทบแล้วแปลงเป็นค่าลักซ์เพื่อเปรียบเทียบกับมาตรฐาน ควรสอบเทียบเครื่องมือสม่ำเสมอเพื่อให้ค่าที่ได้แม่นยำ และช่วยให้การออกแบบและติดตั้งระบบไฟส่องสว่างในสำนักงานหรือโรงงานเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด

สรุปบทความ

มาตรฐานแสงสว่างเป็นแนวทางที่ทำให้การออกแบบอาคารและพื้นที่ทำงานปลอดภัยยิ่งขึ้น ผู้ประกอบการและผู้ออกแบบควรตรวจสอบให้ละเอียด เพื่อให้ค่าแสงสว่างตรงตามข้อกำหนด ช่วยเพิ่มคุณภาพงานและความปลอดภัยในทุกพื้นที่ใช้งาน

หากคุณกำลังวางแผนออกแบบภายใน หรือรีโนเวทออฟฟิศ Siam Okamura ให้บริการออกแบบออฟฟิศสำนักงานแบบ One-Stop Solution ครอบคลุมตั้งแต่การวางผังสำนักงาน การให้คำปรึกษาเรื่องดีไซน์ การเลือกเฟอร์นิเจอร์ที่เข้ากับสไตล์ การก่อสร้าง การย้ายออฟฟิศ ไปจนถึงการบำรุงรักษาหลังเสร็จงาน ดูแลโดยทีมผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์การออกแบบสำนักงานให้กับบริษัทชั้นนำมากมาย เพื่อให้คุณได้สำนักงานที่สวยงาม ใช้งานได้จริง และปลอดภัยตามมาตรฐาน สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 0-2661-5474-9 หรืออีเมล webcontact@th.okamura.com 

Latest posts

SEE ALL